Oprema za rad podrazumeva: mašine, uređaje, postrojenja, instalacije, alate i sl. koji se koriste u procesu rada.
Preglede i ispitivanje opreme za rad vrši pravno lice sa licencom za obavljanje poslova pregleda i ispitivanja opreme za rad, koje poseduje odgovarajuće instrumente i uređaje za vršenje pregleda i ispitivanja, navedene sa tehničkim karakteristikama u prihvaćenim metodologijama.
Na opremi za rad vrše se preventivni i periodični pregledi i ispitivanja.
Preventivnim i periodičnim pregledima i ispitivanjem opreme za rad proverava se i utvrđuje da li su na opremi za rad, koja se koristi u procesu rada, primenjene mere bezbednosti i zdravlja na radu, tehničkim propisima, standardima i uputstvima proizvođača.
Preventivni pregledi i ispitivanje opreme za rad obavljaju se:
• pre početka korišćenja, odnosno pre davanja na upotrebu zaposlenima;
• posle rekonstrukcije ili havarije;
• pre početka rada na novom mestu ako je oprema premeštena sa jednog na drugo mesto.
Periodični pregledi i ispitivanja opreme za rad obavljaju se u roku koji je utvrđen tehničkim propisima i standardima ili koji je određen uputstvom proizvođača, a najkasnije u roku od tri godine od dana prethodnog pregleda i ispitivanja. Izuzetak od ovog pravila su privremene električne instalacije sa uređajima, opremom i priborom, koji se obavljaju u roku od godinu dana od dana prethodnog pregleda i ispitivanja, kao i oprema za rad za koju je poslodavac Aktom o proceni rizika utvrdio periodiku pregleda i ispitivanja.
Oprema za rad koja podleže preventivnim i periodičnim pregledima i ispitivanjima je:
1. dizalica i uređaj nosivosti od 0,5 tona i više, kao i privremeno postavljena konzolna dizalica i vitlo nosivosti od 0,3 tone i više, na mehanizovani pogon, koji služe za dizanje, spuštanje i prenošenje tereta pomoću čeličnog ili drugog užeta, lanca, hidraulika i dr.;
2. regalna dizalica na mehanizovani pogon (u regalnom hodniku i van njega, vezana za šine ili koja ima na drugi način automatski regulisane pozicije) koja služi za unošenje u regal i uzimanje iz regala paleta ili materijala;
3. podizna platforma na mehanizovani pogon koja, pomoću ugrađene platforme ili korpe, služi za dizanje i spuštanje zaposlenih radi obavljanja radnih operacija;
4. viseća skela, fasadni, teretni i putnički lift (izuzev liftova u stambenim zgradama), na mehanizovani pogon, koji na vertikalnim površinama zgrada, na fasadama zgrada, gradilištima i u objektima namenjenim za radne i pomoćne prostorije služe za dizanje i spuštanje zaposlenih i materijala;
5. samohodno vozilo, na mehanizovani pogon, koje se koristi za unutrašnji transport - vuču, potiskivanje, dizanje, spuštanje i prenošenje tereta;
6. presa, makaze, nož i valjak, na mehanizovani pogon, za sečenje, presovanje, savijanje i izvlačenje materijala, a u koje se materijal za obradu ulaže ili vadi ručno;
7. oprema za preradu i obradu drveta, plastičnih i sličnih materijala, na mehanizovani pogon, koja je postavljena na temelje, u koju se materijal za obradu ulaže ili vadi ručno;
8. uređaji u kojima se nanose i suše premazna sredstva čije komponente u dodiru sa vazduhom obrazuju zapaljive i eksplozivne smeše, isparenja i hemijske štetnosti opasne po zdravlje zaposlenih;
9. oprema, odnosno postrojenja za proizvodnju, punjenje, merenje i kontrolu, sa cevovodima za napajanje, razvođenje i transport eksplozivnih, otrovnih i zagušljivih fluida - gasova ili tečnosti, osim prirodnog gasa (zemni gas), u objektima koji se koriste kao radni i pomoćni prostor;
10. protiveksplozijsko zaštićena oprema za rad, koja se koristi u tehnološkim procesima;
11. privremena električna instalacija sa uređajima, opremom i priborom, postavljena za vreme izgradnje građevinskih objekata ili izvođenja drugih radova;
12. oprema za rad (mašine, uređaji, postrojenja, instalacije i alati) za koju je poslodavac aktom o proceni rizika utvrdio da se na njoj vrše preventivni i periodični pregledi i ispitivanja.
O izvršenom pregledu i ispitivanju opreme za rad izdaje se stručni nalaz.